انسانشناسی و خطر سقوط سینمای ایران؟
تاریخ انتشار: ۱۱ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۲۰۵۰۲۱
شیطان بزرگ از آنان ابزار پیشبرد مطامع خود و ترویج بندگی و تشویق ملت برای پذیرش ربوبیت و بردگی غرب متفرعن و چپاولچی ساخته بود و آنان این نقش را که با سرشت و باطنشان سنخیت داشت، الحق خوب بازی کردند. اما این همان نقشی بود که خدا و پیامبران پاک خدا و مردم شریف و همه ملت مؤمن جز حرامیان از آن منزجر بودند و سرنوشت بازیشان رسوایی، درماندگی و باخت شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
مجیدی و نوستالژی تلخ سقوط
بررسی انسانشناسانه شناخت خطر سقوط سینمای ایران، امری علمی است که میتواند نگرش سطحی رایجی را تصحیح کند که بهوسیله سینماگرانی با افق کوتاه و احساساتی به تحول مینگرند و گاهی ترویج و تبلیغ میشود و آخرین نفری که با نوستالژی تلخی از این سقوط حرف زد، سینماگر دارای جایگاه ارجمند در سینمای جمهوری اسلامی، مجید مجیدی است. من خیلی تمنای ساخته شدن سریالی درباره اویس قرن در هم آمیخته با تاریخ یمن و رابطهاش با ایران پیش از اسلام و تلاشش برای مقاومت برابر بربرهای بادیهنشین بتپرست حجاز و سپس پیروزی اسلام و گرویدن ایران و یمن به تبع سلمان و اویس به رسولا... و اهل بیت حضرت صلواتا... علیهم بهوسیله فیلمسازی فرهنگمند و توانا در سر داشتهام و امیدوارم مجیدی این سریال را بسازد. اما پاسخ به تفکر سطحی درباره سقوط سینمای ایران چیز دیگری است. عرصه تفکر و تعهد به حقیقت عرصه جدی است و جای مجامله نیست و باید برداشت غلطش روشنگری شود.
سینما در دهه ۷۰ و ۸۰
بیایید از منظر انسانشناسی فرهنگ به این موضوع و این وضعیت بنگریم و آن را بکاویم. دهه۷۰و۸۰ مقطع مهمی در سینمای ایران است. چرا مهم است؟ آیا اوجی پایان یافته از منظر انقلاب اسلامی است یا اوجی نسبت به سینمای پهلوی و یک دو راهی تاره محسوب میشود: یک سویش سقوط در دام سینمای شیطانی غرب و تفکری تقلیدی و پیرامونی است که اسیر رهبری قدرت فرعونی عصر و جشنوارههای ویرانگر استقلال توحیدی و سینمای مستقل است که کوشایی داشتهاند در استفاده از سینمای غربگرای ایران به سود بازگشت بندگی غرب! و توسعه لکه روح ضد ایمانی و ضد انقلابی مدرن و تأمین هژمونی اجنبی و اربابانشان در سینمای جمهوری اسلامی با انواع وساوس خناسان و ابزارهایی که همان کارگردانان و بازیگران فاسد شده با بیدینی و حرامخواری و نوکری کفر ظالم جهانی بودهاند. سوی دیگر ماجرا، مقدمه شروعی نو برای ساختارزدایی سینمای پیرامونی بوده و جهت دادن به یک تعالی نو در رشد سینمای آزاده و پیشران فرهنگ الهی و انقلابی و تغییر طلب و عدالتخواه و مروج زیبایی محتوای فرم و فرم محتوایی نو و آفرینشگر و معناگرا. افراد بیسواد بدانند در اینجا معنای اسم خاص و منظور عالم غیب و باطن برابر عالم ناسوت و مادی است. درتحولات واغتشاشات اخیر اختلال درسینمای ایران گام آخر فرآیند خرابکاری خصمانه سینماگران برانداز بود و غربال شدنشان. حال باید پرسید کدام دیدگاه برسینماگرانی نامور حاکم است که مدام از سقوط سینمای ایران حرف میزنند و نطفههای زایش نو و رها شدن از آویزان بودن به سینمای فاسد غرب و نیروهای برده این فرهنگ را نمیبینند؟ سقوط سینمای برانداز، سقوط سینمای ایران نیست. این یک وانموده و تسویل است. انسانشناسی و فرهنگشناسی ما را به حقیقت ریشهداربحران کنونی آشنا میکند. نگاه انسانشناختی چیست که همان نگاه فرهنگشناسانه به سینماست و تصور معکوسی نسبت به سینمای دهه ۷۰ و ۸۰ و ادعای سقوط کنونی فراهم میآورد؟ و تصویری میسازد که با ظاهربینی و تبلیغات غربگرایان سازشی ندارد.
هنر هفتم اسیر شبه علم مدرن
انسانشناسی در سینما، در فهمی عامیانه همان مردمشناسی به معنی سینمایی است که به آیین، آداب، سنتهای پیشا مدرن و بومی اقوام پیشا مدرن میپردازد. این درکی به غایت عقبمانده از نگاه انسانشناختی است. انسانشناسی در دهه ۸۰ قرن بیستم دچار یک تحول بنیادین شد که محصول بیاعتباری دگمهای جهان مدرن بود. علم و بهویژه علوم اجتماعی گرفتار بحرانی شدید شد. جهان پساصنعتی اعتمادش را به تبختر علم از دست داده بود و نگاه جدیدی طلب میکرد که با معرفت نو و تجربه فکری نوی انسان واقعی نزدیکتر باشد. روش شناسی نو بر اساس رویکرد نو طلب میشد.
اول باید این انسانشناسی را بشناسیم تا سپس با تقرب به نگاه انسانشناختی بنا به معارف خویش وضعیت سینمای ایران را بازخوانی کنیم.
۱ــ این انسانشناسی با انسانشناسی و مردمشناسی به معنای قومپژوهی نسبتی انتزاعی دارد. قومپژوهی علمی ریشهدار در هستی استعماری است که در پایان قرن۱۸ سر برآورد. حتی زمانی که ظاهرا اهداف استعماری مردمشناسی، بیاعتبار میشود و اهداف «علمی جدید جای آن را میگیرد، با اندک تعمقی درقومپژوهی قرن۱۹و۲۰ هویدا میشود. این اهداف علمی درزمینه مطلقاندیشی، مدرن با نگرش کبریایی نسبت به علمی بودن خود، سنگ بنای شکست خود را نهاد. یعنی حقیقت مطلق عقل مدرن و نگاه غرب متکبر به شرق و بهویژه جهان اسلام و آسیا و آفریقا هیچ نبودهاست جز توهم و نه علم.
دگماتیسم انسانشناسی متکبر
حقیقتا در انسانشناسی متکبر و دگم مبتنی بر داروینیسم وانسانشناسی تکاملی وتطورگرایی هنری مورگان، فریزر، تایلر چه چیزی جز همان نگاه استعماری در اعماقش وجود داشت که تکامل غربی را در رأس میدید و تطور انسانهای جهان را در قیاس و مقایسه با آن میسنجید؟ این مکاتب انسانشناسی در دو دهه آخر قرن بیستم دچار بحران شد. این بحران چارچوبهای نظری موجود انسانشناسی چپ و راست غرب(هم انسانشناسی کانتی و لیبرال و هم انسانشناسی انقلابی مارکسیستی و رادیکال) را زیر سئوال برد. بحران نظری با بحران روششناسی درآمیخت. مفاهیم اساسی علوم اجتماعی و طبعا انسانشناسی دچار تزلزل شدند. فکر جدید علیه اگوست کنت و دورکیم و اسپنسر شورید. اعتبار سرمشقهایی که به عنوان انسانشناسی رشد کرده بود چنان زیر سؤال برده شد که در پدیدارشدن نازیسم و استالینیسم کوشیدند سهم علوم اجتماعی و انسانشناسی پوزیتیویستی و ایدهآلیستی مدرن را بزرگ بدانند. نقش این علم در رشد سرمایهداری را مایه شرمساری دانستند. پیدایش سرمایهداری صنعتی امپریالیستی لیبرال یا توتالیتریسم سرمایهداری دولتی چپ انقلابینما و اسارت تفکراجتماعی در چنگ بروکراسی دولتها و بهره حکومتهای جائر از پژوهشهای دانشگاهی چیز قابل دفاعی نبود. این وضعیت سبب اتفاقی نو درعلوم اجتماعی ونیز مشخصا انسانشناسی شد و نگاه تازه پدید آورد.
رویکرد متفاوت ایران اسلامی
برخورد نو همان عطف توجه انسانشناسی به بحران جوامع پیشرفته مدرن ورشد گفتمان تخلیلی/ انتقادی درباره مسیر توسعه غربی بود. بحرانهای شهری در انسانشناسی شهرهای صنعتی و کلانشهرهای آمریکا و اروپا مورد توجه قرار گرفت و بررسی وضع بحرانی نهادهای اجتماعی با این نگاه جدال فرهنگی جلب نظر کرد. ازسوی دیگر در تقابل با کارشناسان غربزده و علوم اجتماعی مقلد راهنمودهای غربیان، انسانشناسی مستقل جدیدی علیه ساختار علم پیرامونی و تابع کشورهای مادر در جهان پدیدار شد. ایران انقلاب اسلامی با تردید جدی در خصوص علم غربی و شرقی به پیشگامان این تحول در دهه۸۰ به بعد پیوست و از حامیان علم مستقل از تحمیلات ایدئولوژی کفرشمرده میشود. این نگاه انتقادی استقلالطلب درعلم انسانشناسی پسا صنعتی، محور انسانشناسی را رویکرد فرهنگی و چالش و نقد فرهنگی جامعه مدرن ونهادهای آن مثل صنعت، علم آموزش و پرورش، سینما و... قرار داد و نسبت به دنبالهروی فرهنگی، از خود حساسیت و مخالفت استواری بروز داد و مخالفتش را ظاهر کرد.
منبع: جام جم آنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۲۰۵۰۲۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
از آمار فروش هفته گذشته چه میدانید؟/ پرفروشترین اثر غیرکمدی
خبرگزاری مهر -گروه هنر-سیدامیرشایان حقیقی؛ برمبنای آمار سمفا تا ساعت ۲۲:۳۰ شنبه شب ۸ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳، تاکنون ۳ میلیون و ۶۷۱ هزار و ۲۰۶ نفر در ۱۰۰ هزار و ۸۱۳ سانسی که ۸ فیلم سینمای ایران در سالنهای سینمایی به نمایش گذاشته شدهاند، به تماشای آثار نشسته اند و فروشی نزدیک به ۲۲۱ میلیارد و ۷۰۱ میلیون و ۳۵۴ هزار تومان را برای سینمای ایران به ارمغان آوردهاند.
در هفت روز گذشته، فیلمهای سینمای ایران فرصت نمایش در ۲۱ هزار سانس را پیدا کرده و توسط ۸۷۱ هزار و ۷۴ نفر تماشا شده اند. سینمای ایران در این هفته تجربه افزایش نزدیک به ۳ هزار سانس برای نمایش فیلم را تجربه کرده و با افزایش ۳ هزار نفری مخاطبان نسبت به هفته قبلش مواجه بوده است؛ به این ترتیب در این هفته، میزان فروش سینمای ایران عددی معادل با ۴۹ میلیارد و ۲۰۱ میلیون و ۵۸ هزار تومان بوده و نسبت به هفته گذشته ۱۶ میلیارد تومان افزایش یافته است.
بر این مبنا میانگین مخاطبان هر کدام از فیلمهای سینمای ایران در هر سانس عددی نزدیک به ۴۲ نفر بوده است در حالی که هفته گذشته این عدد نزدیک به ۳۲ نفر بود.
«مست عشق»؛ سبقت از همه رقبا تنها در سه روز
«مست عشق» از ۵ اردیبهشت به صورت همزمان بر پرده سینماها در ایران و ترکیه نقش بسته است، بلیت فروشی این فیلم از ۲ اردیبهشت آغاز شده بود و نه تنها تا قبل از اکران بیش از ۲۳ هزار بلیت با ارزشی بیش از ۱ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان پیش فروش کرده و رکورد قابل توجهی در پیش فروش از خود برجای گذاشته بود بلکه این اثر تاریخی و غیر کمدی در رقابت با فیلم های سینمایی سال ۱۴۰۳ رکورد فروش روز نخست سینما را نیز از آن خود کرد.
فیلم «مست عشق» در نخستین روز نمایش عمومی خود، در یک رکوردشکنی بی سابقه توانست با جذب ۵۱ هزار مخاطب، رکورد فروش روز نخست سینما را از آن خود کند. مجموع فروش روز نخست این فیلم ۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان بوده است.
از همین رو «مست عشق» پرفروشترین فیلم هفته گذشته محسوب میشود زیرا این فیلم توانسته در هفت روز گذشته به فروشی معادل با ۱۹ میلیارد و ۷۱۹ میلیون و ۵۵۷ هزار تومان دست پیدا کند؛ این فیلم با در اختیار داشتن ۴۶۵ سالن سینما در سال جاری، توسط ۲۸۷ هزار نفر تماشا شده است، بر مبنای آمار ارایه شده، میانگین مخاطبان فیلم «مست عشق» در هر سانس، عددی نزدیک به ۶۵ نفر است.
به این ترتیب این فیلم سینمایی تنها با گذشت سه روز از اکران خود توانسته است با سبقت از فیلم کمدی «تمساح خونی» که در تمام سال ۱۴۰۳ رتبه اول فروش هفته را در اختیار داشته است، پرفروش ترین فیلم هفته گذشته باشد. جهت آشنایی بیشتر «با مست عشق» میتوانید گزارش «نگاهی به «مست عشق» از تعطیلی تا اکران/ حواشی بیپایان یک اثر فاخر» را بخوانید.
«تمساح خونی» همچنان پرفروشترین فیلم سال ۱۴۰۳ محسوب میشود اما در رده دوم جدول فروش هفتگی قرار میگیرد زیرا این فیلم توانسته در هفت روز گذشته به فروشی معادل با ۱۱ میلیارد و ۶۰۴ میلیون و ۴۲۴ هزار تومان دست پیدا کند.
«تمساح خونی» که اکران خود را از ۱۶ اسفند ماه سال قبل در قالب اکران نورورزی آغاز کرده است، با در اختیار داشتن ۶۴۸ سالن سینما در سال جاری، توسط ۲ میلیون و ۳ هزار نفر تماشا شده و به فروشی بیشتر از ۱۲۲ میلیارد تومان رسیده است. این فیلم همچنان پرفروشترین فیلم سینمایی سال ۱۴۰۳ است.
«سال گربه» دی گر کمدی این روزهای سینما در رده سوم جدول پرفروشترین آثار سینمای ایران در هفت روز گذشته و بعد از «تمساح خونی» قرار میگیرد. ۹ میلیارد و ۳۵۹ میلیون و ۷۰۲ هزار تومان عددی است که از فروش فیلم مصطفی تفی زاده در هفت روز گذشته اعلام شده است.
«سال گربه» که اکران خود را از ۲۲ فروردین ماه سال ۱۴۰۳ به سرگروهی پردیس سینمایی مگامال آغاز کرده است، با در اختیار داشتن ۵۴۴ سالن سینما در سال جاری، توسط ۴۹۲ هزار نفر تماشا شده و با فروش ۹ میلیاردی در هفته گذشته به فروشی بیشتر از ۲۸ میلیارد تومان رسیده است.
چه فیلمهایی در رده چهارم تا هشتم قرار دارند
«بی بدن» در جایگاه چهارم جدول پرفروش های هفته قرار دارد و در یک هفته گذشته فروش معادل با ۴ میلیارد و ۸۸۲ میلیون و ۶۴۷ را به نام خود ثبت کرده است.
«بی بدن» که اکران خود را از ۲۳ اسفند ماه سال ۱۴۰۲ در قالب اکران نورورزی آغاز کرده است، با در اختیار داشتن ۴۹۴ سالن سینما در سال جاری، توسط ۵۱۴ هزار نفر تماشا شده و به فروشی بیشتر از ۳۱ میلیارد تومان رسیده است.
افزایش مخاطب فیلمها در هفته ای که گذشت
«آسمان غرب» به تهیهکنندگی حبیب والی نژاد نیز در یک هفته گذشته توسط ۳۶ هزار و ۹۲۳ نفر تماشا شده و به فروشی معادل با ۱ میلیارد و ۶۱۰ میلیون تومان رسیده است و نسبت به هفته قبلی فروش خود را افزایش داده است به این ترتیب این اثر در رده پنجم جدول فروش هفتهای که گذشت قرار میگیرد.
فیلم سینمایی «ایلیا؛ جستجوی قهرمان» به کارگردانی سیدعلی موسوی نژاد با فروش ۳۱ هزار بلیت در جایگاه ششم گیشه فروش سینماها قرار میگیرد. این فیلم نیز با در اختیار داشتن ۲۲۳ سالن سینما و ۱۰۴۰ سانس در هفت روز گذشته، پذیرای بیش از ۳۱ هزار مخاطب بوده است و به فروشی معادل با ۱ میلیارد و ۷۹ میلیون و ۳۹۲ هزار تومان رسیده است.
«آپاراتچی» نیز در هفت روز گذشته توسط ۱۰ هزار و ۶۸۱ نفر تماشا شده و به فروشی بیشتر از ۵۰۴ میلیون تومان رسیده است. بنابراین این فیلم نیز در رده هفتم جدول فروش قرار دارد.
«نوروز» به کارگردانی سهیل موفق نیز با در اختیار داشتن ۱۴۲ سالن سینما در هفت روز گذشته، توسط ۸ هزار و ۳۳۸ نفر تماشا شده است و به فروشی معادل ۳۳۶ میلیون و ۸۹۹ هزار تومان دست یافته است. به این ترتیب این فیلم نیز در رده هشتم جدول پرمخاطبترین آثار هفت روز گذشته سینمای ایران قرار میگیرد.
«پرویز خان» به تهیهکنندگی عطا پناهی نیز در یک هفته گذشته توسط ۱ هزار و ۸۸۱ نفر تماشا شده و به فروشی معادل با ۸۲ میلیون تومان و ۵۴۲ هزار تومان رسیده است. به این ترتیت این اثر همچون هفته گذشته در انتهای جدول فروش هفتهای که گذشت قرار گرفته است.
به نظر میرسد برخلاف ۲ فیلم «نوروز» و «پرویز خان» که در هفته گذشته کاهش فروش داشتند سایر فیلم های سینمایی افزایش فروش و مخاطب را تجربه کرده اند و می توان گفت هفته گذشته، هفته خوبی برای سینمای ایران بوده است.
کد خبر 6090451